December 2, 2009

अन्तर्वाता--गलत बाटोमा लाने सबै कुरा छाड्ने प्रयासमा छु


सन् १९९७ अघि झरना बज्राचार्य आमकिशोरीझैं एउटी चुलबुले केटी मात्र थिइन्। त्यसै वर्ष भएको मिस नेपाल प्रतियोगिताले उनलाई मिस वल्र्डमा भाग लिने बाटो खोलिदियो। त्यसपछि उनी अचानक ग्ल्यामरको संसारमा प्रवेश गरिन्। त्यसयताका १२ वर्षमा झरनाले २८ वटा नेपाली चलचित्रमा काम गरिन्। ५० भन्दा बढी म्युजिक खेलिन् भने मोडलिङको अनुभव पनि लिइन्। तीन वर्षअघि हिन्दी चलचित्र ँलभ इन नेपाल’ मा काम गरेपछि झरना बलिउड चलचित्र उद्योगमा संघर्ष गर्न मुम्बई पुगिन्। अढाई वर्ष मुम्बई बसे पनि उनको कुनै विशेष काम देखिएन। बरु अचानक एक जना युरोपियन युवकसँग इंगेजमेन्ट भएको खबरले महत्व पायो। इंगेजमेन्ट भएको एक वर्ष बित्न लाग्दा पनि झरनाको विवाह भने भएको छैन। बरु अहिले उनी बौद्ध भिक्षुणी हुन लागेको खबरले बजार तातेको छ। १२ वर्षमा खोलो र्फकन्छ भन्ने उखान उनको जीवनमा मेल खाएको हो ? साप्ताहिकले यसपटक झरनासँग जीवनका आरोह-अवरोहका विषयमा कुरा गर्ने मुड बनायो। काठमाडौंको सीतापाइलाबाट २ किलोमिटर पश्चिम एकान्तवासमा रहेकी झरनालाई भेट्दा उनी फेरी १२ वर्षअघिकै साधारण युवतीको भेषमा भेटिइन्।



अनुहार, पहिरन र वरपरको वातावरण सबैले तपाईं एउटी ग्रामीण युवतीझैं देखिनुभएको छ, एउटी ग्ल्यामरस हिरोइनको कुनै चिह्न देखिँदैन नि ?

हिरोइन झरना बज्राचार्य स्त्रिmप्टकी कलाकार हो । उसले त्यहाँ त्यही रूपमा देखिनुपर्छ । मानिसको कल्पनामा पनि त्यही छवि छ, तर म यतिखेर आफ्नो घरमा छु । यो पारिवारिक रूप हो ।

बजारमा तपाईं बौद्ध भिक्षुणी हुन लागेको हल्ल्ाा छ, यो सादगी त्यसैको अभ्यास हो ?

म भिक्षुणी हुन लागेकी होइन । न त त्यसको अभ्यास नै गरिरहेकी छु । ध्यानी, ज्ञानी एव्ां जीवन बुझ्ने प्रयास गर्नु भिक्षुणी हुन खोज्नु होइन । म बेला-बेलामा विपश्यना ध्यानमा जान्छु । त्यहाँ सिकेका कुरा घरमा लागू गर्ने प्रयास गरिरहेकी छु । सबैभन्दा ठूलो कुरा म आफूलाई चिन्ने प्रयास गरिरहेकी छु ।

तपाईं झरना बज्राचार्य, यसमा चिन्न बाँकी के छ र ?

म केही वर्षअघिसम्म अनजान जीवन बाँचिरहेकी रहेछु । चलचित्रमा देखिनु, मानिसले राम्रो भन्नु, अबेरसम्म पार्टीमा रम्नु, रमाइलो गर्नु नै जीवन हो भन्ने लाग्थ्यो । महत्त्वाकांक्षा पाल्नु र त्यहाँ पुग्नु नै मेरो लक्ष्य थियो । त्यसका लागि म जस्तोसुकै दुःख झेल्न तयार थिएँ ।

एउटी साधारण युवतीमा कुन बेलादेखि महत्त्वाकांक्षा पलाउँदो रहेछ ?

सामान्यतः अरूले बढी आशा राखिदिँदा मानिस महत्त्वाकांक्षी हुँदो रहेछ । मेरो हकमा के भयो भने म मिस नेपाल भएँ । त्यसैबेला नेपालको प्रतिनिधित्व गर्दै मिस वल्र्डमा भाग लिनुपर्ने भयो । प्रेसले एकैपटक मिस वल्र्ड नेपालका रूपमा मलाई यति हाइलाइट गरिदिए कि म पुरानो झरना रहिनँ । सबैले झरनाले केही गर्नुपर्छ, नेपालको नाम राख्नुपर्छ भन्ने आशा गर्न थाले । म अरूका लागि बाँच्न थालें, अरूका लागि नै काम गर्न थालें । सँगै नाम र दाम पनि आउन थाल्यो । यसले मलाई अझ महत्त्वाकांक्षी बनायो । त्यसपछि स्कुलका साथीहरूस ँगको सम्बन्ध टाढियो । मिटिङमा जाने, पार्टी ज्वाइन गर्ने, बाहिर लञ्च गर्ने, विभिन्न सामग्रीको प्रचार-सामग्रीझैं हुन थाले । यसो गर्दागर्दै म अर्कै झरना हुन पुगें ।

यो त आधुनिक जीवनको अनिवार्य शैली हो, यसमा के आश्चर्य भयो र ?

आश्चर्य आफूलाई बिर्सनुमा छ । अरूका लागि बाँच्नु, अरूका लागि गर्नुमा छ । अरूका लागि खुशी हुनुपर्ने, आफूलाई हाँस्न मन नलागे पनि हाँस्नुपर्ने, गर्न मन नलागेको काम पनि गर्नुपर्ने । यो बाध्यताको जीवन हो । मलाई लाग्छ, ग्यामरस दुनियाँमा धेरैजसो व्यक्ति आफूलाई बिर्सेर अरूकै लागि बाँचिरहेका छन् ।

यसको अर्थ सबैजसो कलाकारले जीवन बिर्सिरहेका छन् ?

म अरूको कुरा भन्न सक्दिनँ । यसो भन्न्ो अधिकार मलाई छैन । म मेरो कुरा गर्न सक्छु । म सांसारिक चमकमा पूर्ण रूपमा होमिएकी रहेछु । म चुरोट खान्थें । वाइन पिउँथें । चाहिने -नचाहिने साथी बनाउँथें । म यति महत्त्वकांक्षी भएछु, समय छँटदै मैले र्फकनुपथ्र्यो । अहिले प्रयास गरिरहेकी छु ।

परम्परागत जीवनशैलीप्रति कसरी वितृष्णा उत्पन्न भयो ?

जब म मुम्बई गएँ, त्यहाँ गर्नुपर्ने विभिन्न किसिमका स्ट्रगलले मलाई जीवनको वास्तविकताबोध गरायो । मानिस यस्तो भाग दौडमा छन्, जसले काम त दिलाउला, मनमा खुसी दिन सक्दैन । मानिसहरू केका लागि संघर्ष गरिरहेका छन् भन्ने सोच्दासोच्दै म झसङ्ग भएँ । ओहो, म पनि त त्यही गरिरहेकी छु । त्यसपछि मैले तुरुन्तै मुम्बई छाड्ने निर्णय गरें ।

मानिसहरू त काम नपाएपछि प|mस्टेड भएर मुम्बई छाडेको आरोप लगाउँछन् नि ?

केही हदसम्म त्यो सत्य हो । कारण म पूर्वमिस नेपाल, नेपालकी स्थापित कलाकार त्यहाँ जस्तो पायो त्यस्तो काम गर्ने कुरा आएन । 'लभ इन नेपाल' पछि मलाई ठूला चलचित्रमा त्यस्तै कामको अफर आउन थाल्यो । यद्यपि म्युजिक भिडियो तथा विज्ञापनबाट प्राप्त हुने पैसाले जीवन राम्रैसँग चलाउन सकिन्थ्यो । कामै नपाएर प|mस्टेड हुने अवस्था थ्ािएन । जुन दिन मलाई यो संघर्षको अर्थ छैन भन्ने लाग्यो, त्यसै दिन नेपाल र्फकने निर्णय गरे । नेपाल फर्किएपछि जीवन बुझ्न ध्यान गर्न थालें । आफ्ना कुलतहरू त्याग्न थालें । अहिले जीवन सही ठाउँमा आउँदैछ भन्ने लाग्छ ।

जाँड, रक्सी छाड्नुभयो ?

छाडें, ध्यान गर्न थालेपछि मलाई जति पनि गलत काम हुन् भन्ने लाग्यो, ती छाड्दै गएँ । मैले चुरोट पनि छाडें । यद्यपि म चेनस्मोकर थिइनँ । मासु पनि छाडें । अझै पनि म आफ्नो जीवनलाई गलत बाटोमा लाने सबै कुरा छाड्ने प्रयासमा छु ।

तपाईंको कमजोरी के हो ?

पहिले म आफ्नो कमजोरी देखाउन चाहन्नथें । म यति महत्त्वाकांक्षी थिएँ कि आफ्नो कमजोरी लुकाउनुमा गर्व गर्थें । अहिले त्यसलाई सच्याउने प्रयासमा छु ।

तपाईंको बेलायती युवकसँग इन्गेजमेन्ट भएको खबर सुनिएको थियो, तर विवाह भएन, किन ?

इन्गेजमेन्ट भएको खबर सत्य हो, तर ऊ अहिले युनिभर्सिटीमा अध्ययनरत छ । उसको पढाइ सकिएपछि विवाह गर्ने कुरा छ, तर म अहिले के महसुस गर्छु भने जीवन अनिश्चित छ । अहिले म जे सही मानिरहेकी छु, त्यो सही नहुन सक्छ । त्यसलै यो विवाह नहुन पनि सक्छ ।

अध्यात्मको बाटोमा हिंडेपछि तपाईंले बुझेको कुरा के हो ?

सबै कुरा परिवर्तनशील छ । केही स्थिर छैन । जुन कुरा सधैं आफ्नो साथमा हुँदैन, त्यसका लागि किन आशक्ति बढाउनु ?

तपाईं दुःख-सुखबाट माथि उठिसक्नुभएको हो ?

दुःख-सुख दुवै परिवर्तन्ाशील छन् । एकछिनअघि जुन कुराले खुसी बनाएको थियो, त्यही कुराले एकछिनपछि दुःखी बनाउँछ भने दुःखमा किन रुने, खुसी हुँदा किन मात्तिने ? यद्यपि दुःख -सुख जीवनभरि रहन्छन्, चिन्ता लिनुहुँदैन भन्नेसम्म बुझ्न थालेकी छु ।

जीवनशैलीमा केही परिवर्तन गर्नुभयो कि पहिलेजस्तै छ ?

केही फरक छ । हिजो ब्रान्डेड सामग्रीले मेरो शरीर सजिन्थ्यो । अहिले यही हुनुपर्छ भन्ने लाग्दैन । मेरो विचारमा ब्रान्ड मानिसको आवश्यकता होइन, आवश्यकताचाहिं मानिसको आवश्यकता हो ।

सादा जीवनशैली अँगालेपछि खर्च कटौती गर्न थाल्नुभएको हो ?

खर्च कटौती गर्छु भनेर लागेकी छैन । यद्यपि पहिले आफूलाई मन परेको कुरा नगरी छाड्दिनथेँ, अहिले त्यो मेरो आवश्यकता हो कि होइन, सोच्छु ।

कलाकारिता छाडिदिने ?

छाड्दिनँ, मनपर्ने मानिसले राम्रो काम ल्याए भने गर्छु । कलाकार भन्दैमा सबै काम गर्ने पक्षमा भने छैन ।

पुस १ गते बाँडिदैछ केटिभी चलचित्र एवार्ड

लामो समयको प्रतीक्षापछि दोस्रो केटिभी चलचित्र एवार्ड २०६६ को वितरण मिति तय भएको छ । आगामी पुस १ गते बुधबार सोल्टी होटलको बलरुममा हुने एउटा रंगीन समारोहबीच वर्ष २०६५ मा प्रदर्शन भएका उत्कृष्ट चलचित्रलाई पुरस्कृत गरिनेछ । एवार्डका लागि विभिन्न विधामा मनोनीत भएका चलचित्र तथा चलचित्रकर्मीहरूको मनो नयन सँची गत भदौ महिनामै सार्वजनिक भैसकेको छ ।

एवार्ड वितरण समारोह नजिकिंदै जाँदा चलचित्रकर्मीमा एक प्रकारको उत्साह छाएको छ । यस पटकको एवार्डमा पहिलो पटक आफूले निर्माण गरेको चलचित्र 'मिस्टर मंगले' सर्वाधिक २१ विधामा मनोनीत भएपछि नायक तथा निर्माता विरेन श्रेष्ठ व्यग्रताका साथ एवार्ड वितरण समारोह कुरिरहेका छन् । श्रेष्ठ भन्छन्— 'हालसम्म विश्वकै कुनै पनि चलचित्र सर्वाधिक २१ विधामा मनोनीत भएको रहनेछ । अत्यधिक विधामा मनोनीत भएकै कारण अत्यधिक एवार्ड जित्ने कुरामा उत्तिकै विश्वस्त छु ।' उपत्यकाबाहिर राम्रो व्यापार गर्न सफल 'मिस्टर मंगले' बाट निर्देशक किशोर राना -निर्देश्ाक), विरेन श्रेष्ठ -नायक), अरुणिमा लम्साल -नायिका), दिवस उप्रेती -सह-नायक), अंशु महर्जन -हास्यकलाकार), शक्ति लम्साल - हास्यकलाकार), युगेश रायमाझी -कथा, पटकथा, संवाद), विपिन मल्ल -सम्पादन), महाराज थापा -पाश्र्व संगीत), रामशरण उप्रेती -छायांकार) आदि एवार्डका लागि मनोनीत भएका छन् ।

करिब तीन घण्टा लामो रमाइलो कार्यक्रमका बीच ३१ वटा विधाका एवार्ड वितरण गरिने आयोजक संस्थाका मनोज केसी बताउँछन् । केसीका अनुसार कार्यक्रमलाई भव्य रूपले सम्पन्न गर्ने सम्पूर्ण तयारी भैसकेको छ । कार्यक्रममा अरुणिमा लम्साल, विरेन श्रेष्ठ, उषा पौडेल, ऋचा घिमिरे, दिवस उप्रेती आदि नायक-नायिकाले आकर्षक नृत्य प्रदर्शन गर्नेछन् । समारोहमा आकर्षक नृत्य प्रदर्शन गर्नैका लागि उनीहरू विगत दुई महिनादेखि नृत्यको प्रशिक्षणमा व्यस्त छन् । कान्तिपुर टेलिभिजनबाट प्रत्यक्ष प्रसारण हुने यो कार्यक्रममा सांगीतिक प्रस्तुति तथा हास्य कार्यक्रम पनि समेटिनेछन् ।

नेपाल चलचित्र प्रविधिक संघले दोस्रो पटक आयोजना गर्न लागेको एवार्ड समारोहमा सर्वोत्कृष्ट चलचित्रका लागि कडा प्रतिस्पर्धा हुने भएको छ । यो विधामा 'म तिमीबिना मरिहाल्छु', 'सिलसिला', 'मौसम', 'नसिब आफ्नो' तथा 'मिस्टर मंगले' मनोनीत भएका छन् । दर्शकहरूको रुचिका आधारमा भुवन केसीको 'म तिमीबिना मरिहाल्छु' सर्वोत्कृष्ट चलचित्रको प्रबल दाबेदार भएको कुरामा अधिकांश चलचित्रकर्मी एकमत छन् । स्वयं निर्माता भुवन केसी पनि आफ्नो चलचित्र प्रतिस्पर्धी अन्य चलचित्रको तुलनामा उत्कृष्ट भएको बताउँछन् ।

सर्वोत्कृष्ट चलचित्रपछि सर्वोत्कृष्ट निर्देशकको विधामा पनि चर्को प्रतिस्पर्धा हुँदैछ । दयाराम दाहाल -म तिमीबिना मरिहाल्छु), राजेन्द्र उप्रेती -सिलसिला), श्याम भट्टराई -मौसम), नारायण पुरी -मृत्युञ्जय) तथा किशोर राना -मिस्टर मंगले) सबैले निर्देशकको एवार्ड आफैंले पाउने दाबी गरेका छन् । सामान्यतः जुन चलचित्र सर्वोत्कृष्ट ठहरिन्छ, त्यसैका निर्देशकले सर्वोत्कृष्ट निर्देशकको एवार्ड पाउने चलन छ ।

नयाँ निर्देशकतर्फ भने शंकर घिमिरे -विष), विमल पौडेल -जनयुद्ध), विकास आचार्य -नसिब आफ्नो), रञ्जित राना -सहारा) तथा नरेन्द्र थापा -देशदेखि विदेशसम्म) बीच प्रतिस्पर्धा हुँदैछ । भुवन केसी -म तिमीबिना मरिहाल्छु), विरेन श्रेष्ठ -मिस्टर मंगले), आर्यन सिग्देल -मौसम), निखिल उप्रेती -जय शिवशंकर) तथा विराज भट्ट -सिलसिला) सर्वोत्कृष्ट नायकका लागि प्रतिस्पर्धा गर्दैछन् । यो विधामा भुवन केसी तथा विरेन श्रेष्ठबीच कडा प्रतिस्पर्धा हुने सम्भावना छ ।

सर्वोत्कृष्ट नायिकातर्फ झरना थापा -म तिमीबिना मरिहाल्छु), अरुणीमा लम्साल -मिस्टर मंगले), ऋचा घिमिरे -देशदेखि विदेशसम्म), सञ्चिता लुइूटेल -मृत्युञ्जय) तथा रेखा थापा - नसिब आफ्नो) बीच प्रतिस्पर्धा हुँदैछ ।

नवनायक तथा नवनायिकातर्फको प्रतिस्पर्धा पनि कम रोचक छैन । जीवन लुइँटेल -नसिब आफ्नो), सनी बी केसी

-गोरखा रक्षक), दीपकराज गिरी -सुन्दर मेरो नाम), सुवास मेचे -गिरफ्तार) तथा प्रमोद दीप -जिन्दगी) बीच प्रतिस्पर्धा हुँदैछ । नवनायिकातर्फ जेनिशा केसी -नसिब आफ्नो), सञ्चिता गुरुङ -हाम्रो मिलन कहिले हुन्छ), रूपा उपाध्याय -को होला मेरो मायालु), सोनिया केसी -सिलसिला) तथा सोभिता सिम्खङा -सन्देश) बीचको प्रतिस्पर्धा पनि हेर्न लायक हुनेछ ।